Damy złotego wieku - Kamil Janicki

Wiek XVI uważany jest za złoty wiek polskiego państwa. W tamtym okresie Rzeczpospolita cieszyła się niespotykanymi ani wcześniej, ani później dobrodziejstwami oraz spokojem. Doskonale rozwijała się gospodarka, co działo się za sprawą eksportu zboża, towarów leśnych, a także wołów. Z kolei wywóz towarów z Polski stał się możliwy dopiero po odzyskaniu ziem Pomorza Gdańskiego w konsekwencji zwycięskiej wojny trzynastoletniej. W praktyce z tej prosperity korzystały wszystkie stany społeczne, rozpoczynając od mieszczan, poprzez chłopów, a na szlachcie kończąc. To właśnie ówczesna szlachta ugruntowała swoją dominującą pozycję w państwie i dążyła do jego zintegrowania. Nie bez przyczyny też wprowadzono wtedy nowożytny system pieniężny, jak również ujednolicono monetę w całym kraju.

 

Za panowania Zygmunta I Starego ostatecznie zostały zakończone wojny polsko-krzyżackie, które trwały od XIV wieku. Spory z Krzyżakami z lat 1519-1521 zostały zwieńczone zawarciem czteroletniego zawieszenia broni, zaś po upływie tego okresu obydwie strony podpisały traktat krakowski, na podstawie którego państwo krzyżackie w Prusach miało zostać zeświecczone oraz przekształcone w księstwo pruskie, które z kolei miało stanowić lenno Polski. W efekcie Albrecht Hohenzollern (1490-1568) będący jeszcze do niedawna Wielkim Mistrzem Zakonu Krzyżackiego, natomiast obecnie władający Prusami Książęcymi, złożył oficjalny hołd lenny, zwany hołdem pruskim, swojemu suwerenowi – Zygmuntowi I Staremu. Było to w Krakowie w dniu 10 kwietnia 1525 roku. Natomiast podpisana w Lublinie w roku 1569 Unia Polsko-Lubelska generowała znacznie ściślejszy, aniżeli do tej pory związek pomiędzy obydwoma państwami, a także przewidywała wzmocnienie zarówno ich potęgi politycznej, jak i militarnej. Korona Królestwa Polskiego i Wielkie Księstwo Litewskie połączone poprzez unię realną, a nie – jak dotychczas – unię personalną, miały posiadać wspólnego władcę, jeden sejm, tę samą walutę, a także miały prowadzić wspólną politykę zagraniczną.

 

W tamtym okresie Polska była naprawdę silnym państwem znanym poza swoimi granicami. Dość dynamicznie rozwijała się tutaj władza szlachecka. Dawne rycerstwo zaczęło stopniowo przekształcać się w posiadaczy ziemskich, co spowodowało wzrost liczby polskiej szlachty, a ta z kolei miała niemały wpływ na politykę wewnętrzną i zewnętrzną państwa. Wzrost zamożności społeczeństwa oraz znaczenia szlachty stały się możliwe także z powodu pojawienia się kryzysu feudalizmu w Europie zachodniej. Fakt ten spowodował wzrost popytu na polskie zboże, co stopniowo w sposób pośredni doprowadziło do pomnożenia majątku mieszczaństwa. Wydaje się, że jedynie sytuacja materialna chłopów pozostawała wówczas bez większych zmian, ponieważ w dalszym ciągu obowiązywało ich przywiązanie do ziemi oraz pańszczyzna. 



Przeczytaj całość